Archieven – Diessen
Regionaal Archief Tilburg (RAT)
De archieven van het dorp Diessen lagen tot 1986 op de gemeentehuizen aldaar. Eerst in de Julianastraat en later in de Willibrordusstraat. De laatste ‘rondreizende’ archivaris was de heer P. Wuisman. De archieven van de schepenbank (Hilvarenbeek-Diessen-Westelbeers-Riel) waren opgeborgen in het toenmalige Rijksarchief in Den Bosch. Dit archief heeft een omvang van ruim 37 meter. In vroeger eeuwen werden de belangrijkste stukken in de kerktoren in een houten kist (comme) bewaard en veel andere boeken lagen bij de secretaris. Verder bewaarden de borgemeesters, zetters, armmeesters, heilige geestmeesters en kerkmeesters meestal hun eigen boeken.
Na 1986 werden de talrijke archiefdozen opgeslagen in het Streekarchief Oisterwijk. Op 1 januari 1997 verhuisde het complete Hilvarenbeekse archief naar het Regionaal Historisch Centrum Tilburg. Na uitbreiding van het aantal gemeenten ontstond in 2001 de huidige naam:
Regionaal Archief Tilburg (RAT)
Kazernehof 75
5004 JG Tilburg
013-5494570
| Info | Titel | Link Inventaris | Link Archief | Archiefnr |
|---|---|---|---|---|
Digitaal te raadplegen en te downloaden: | ||||
 Kerkelijke en wereldlijke registratie van de geboorten, ondertrouw, huwelijk, overlijden en begraven vóór de invoering van de huidige Burgerlijke Stand in 1811. | Doop-, Trouw- en Begraafboeken van Diessen, 1600 – 1810 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 277 |
| Het bestuur van de dorpshuishouding waarbij administratief-bestuurlijke bevoegdheden werden uitgeoefend (uitvaardiging van verordeningen en uitvoering van besluiten van hogere organen). Diessen had geen eigen schepenbank maar een college van regenten dat bestond uit de twee bovengenoemde schepenen, drie zetters, die belast waren met het vaststellen van ieders afzonderlijke bijdrage in de belastingen, twee gezworenen, die belast waren met het het toezicht op de gemeijnt, twee kerkmeesters en twee armmeesters. Door dit college werd voor ieder van de dorpen een borgmeester benoemd voor de periode van een jaar. Diessen was tot 1811 een van de dorpen die samen met Hilvarenbeek, Westelbeers en Riel tot de dingbank van Hilvarenbeek behoorden; veel materiaal is dan ook te vinden in het archief van Hilvarenbeek. Ook de rechtspraak verliep via de schepenbank van Hilvarenbeek, waar twee schepenen namens het dorp zitting hadden. | Dorpsbestuur van Diessen, 1677 – 1810 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 694 |
| Als openbaar ambtenaar was de notaris bevoegd tot het verlijden en het in bewaring houden van authentieke akten met betrekking tot zakelijke en particuliere overeenkomsten en bedingen, alsmede de verstrekking van grossen en afschriften van en uittreksels uit zijn akten. Vóór 1811 waren notarissen niet bevoegd tot het verlijden van akten van transport en bezwaring van onroerend goed. Dat was voorbehouden aan de schepenbanken. | Notariële archieven van Diessen, 1664 – 1702 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 768 |
Voorlopig alleen de inventaris beschikbaar, wel te reserveren: | ||||
| Titel | Link Inventaris | Link Archief | Archiefnr | |
| Het bestuur van de huishouding van de gemeente op basis van de bestuursreglementen van 1815, 1824 (stedelijk) en 1819, 1825 (platteland) en de Gemeentewet van 1851, waarbij administratief-bestuurlijke bevoegdheden werden toegekend om genoemde taak uit te oefenen (uitvaardiging van verordeningen en uitvoering van besluiten van hogere organen). Taakvelden die in het archief veel aandacht krijgen zijn: beheer bezittingen, onderwijs, wegen, belastingheffing, openbare orde, openbare gezondheid, veiligheid, landbouw en veeteelt, verkeer en vervoer, maatschappelijk zorg en militaire dienstplicht. | Gemeentebestuur Diessen, 1811-1939 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 695 |
| Het bestuur van de huishouding van de gemeente op basis van de bestuursreglementen van 1815, 1824 (stedelijk) en 1819, 1825 (platteland) en de Gemeentewet van 1851, waarbij administratief-bestuurlijke bevoegdheden werden toegekend om genoemde taak uit te oefenen (uitvaardiging van verordeningen en uitvoering van besluiten van hogere organen). Taakvelden die in het archief veel aandacht krijgen zijn: beheer bezittingen, onderwijs, wegen, belastingheffing, openbare orde, openbare gezondheid, veiligheid, landbouw en veeteelt, verkeer en vervoer, maatschappelijk zorg en militaire dienstplicht. | Gemeentebestuur Diessen, 1932-1980 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 769 |
| De van oorsprong middeleeuwse schuttersgilden hadden vanouds vooral taken op het gebied van de openbare orde en veiligheid en representatie van de burgerij. Sinds het begin van de 19e eeuw is het accent meer komen te liggen op (sportieve) ontspanning en onderlinge solidariteit. | Gilde St. Sebastiaan Diessen, 1715-1992 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 779 |
| Kerkmeesters Diessen, 1723-1774 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 789 | |
| Kerkelijke instelling belast met de ondersteuning van behoeftige inwoners door middel van geld of verstrekkingen in natura zoals brood en kleding. Inkomsten werden o.a. verkregen uit renten, schenkingen in nature en uit het beheer van onroerend goed. | Tafel van de Heilige Geest Diessen, 1631-1816 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 790 |
| Het burgerlijk armbestuur verleende van overheidswege ondersteuning aan armen, aanvankelijk alleen dan wanneer kerkelijke of bijzondere instellingen van weldadigheid geen rol konden of wilden vervullen (Armenwet 1854), later (Armenwet 1912) ook subsidair op kerkelijke en bijzondere hulpverlening. De Algemene Bijstandswet 1963, waarbij de overhied zich verplichtte tot hulpverlening, maakte de burgerlijke armbesturen, waar zij nog bestonden, definitief overbodig. | Burgerlijk Armbestuur Diessen, 1828-1943 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 791 |
| Diverse archivalia betreffende Diessen. | Collectie aanwinsten Diessen, 1530-1836 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 792 |
| Bestuur en verzorging van de regionale gemeenschap van lidmaten door predikanten (zielzorg, prediking), ouderlingen (toezicht en tucht) en diaken (armenzorg). | Hervormde Gemeente Hilvarenbeek-Diessen, 1656-2004 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 815 |
| Handboogvereniging St. Sebastiaan Diessen, 1940-1990 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 816 | |
| Gilde inzake het houden van bijen. | Bijengilde St. Ambrosius Diessen, 1682-1911 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 825 |
| Persoonlijke bescheiden van dhr. B. Baars uit Diessen die in Indië gediend heeft. | Oud Indiëgangers Diessen, 1947-1951 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 829 |
| Bevat de neerslag van de festiviteiten die gehouden zijn ter gelegenheid van het 1625 jarig bestaan van Diessen | Feestcommissie 1625 jaar Diessen, 1996 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 853 |
| Het Wit Gele Kruis werkte aan de algemene toestand in de gezondheidszorg en was in het bijzonder werkzaam in de thuis- en kraamzorg. De afdeling Diessen huurde aanvankelijk een ruimte in het gemeentehuis, maar in 1970 had de gemeente deze ruimte zlef nodig. Aan de Heuvelstraat werd toen een nieuw wijkgebouw annex woonhuis voor wijkverpleegster Donkers gezet. Om de bouw te financieren werd aandelen uitgegeven aan leden van het Wit Gele Kruis en aan inwoners van de gemeente. Veertienhonderd van deze zogenaamde `Bouwsteen-aandelen’ werden uitgegeven à 25 gulden per stuk. Een aandeel leverde 1,25 gulden per jaar op aan rente. In 1976 werd onder leiding van het Diessense Wit Gele Kruis een groot hart- en vaatziekten-onderzoek op landelijk niveau gehouden in de gemeente. Het onderzoek was een groot succes en vergrootte de wetenschappelijke kennis over deze ziekten. Het Wit Gele Kruis kreeg alle lof voor haar goede organisatie. | Witgele Kruis Diessen, 1957-1995 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 854 |
| Het beoefenen van de voetbalsport. | Recreatievoetbalvereniging De Kempen Diessen, 1982-1994 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 856 |
| Ontwikkelen van jeugdactiviteiten vanuit een RK grondslag voor de jeugd in Diessen, Haghorst en Baarschot. | St. Jong Nederland Diessen, 1940-1998 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 1036 |
| Bouwvergunningen van het dorp Haghorst berusten t/m 1996 bij de gemeente Oost-, West- en Middelbeers. | Bouwvergunningen Diessen, 1915-1996 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 1305 |
| Gemeentebestuur Diessen, 1980-1996 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 1425 | |
Alleen inventaris beschikbaar: | ||||
| Titel | Link Inventaris | Link Archief | Archiefnr | |
| Het kadaster werd in 1832 ingevoerd i.v.m. de heffing van belasting op onroerend goed. Elke gemeente werd opgedeeld in kadastrale secties en percelen. In de openbare kadastrale leggers is van elk perceel aangegeven wie de eigenaar was, hoe het gebruikt werd (weiland, bouwland, huis en erf, boomgaard, etc. etc.), hoe groot het was en in welk belastingtarief het viel. Alle veranderingen werden nauwkeurig bijgehouden zodat van elk perceel de geschiedenis is te volgen. De leggers zijn toegankelijk middels indexen op de namen van de eigenaars en indexen op de perceelsnummers. | Gemeentelijk Kadaster Diessen, 1832-heden | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 876 |
| Registers of kaartsysteem, waarin sinds het midden der 19e eeuw alle inwoners van de gemeente wettelijk worden ingeschreven en waarin geregeld aantekening wordt gehouden van de wijziging der bevolking in gezinsverband. | Bevolkingsregisters Diessen, 1826-1935 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 904 |
| Door de plaatselijke ambtenaar der Burgerlijke Stand registratie van geboorte, huwelijksaangifte, huwelijk, echtscheiding en overlijden sinds de invoering van de Burgerlijke Stand in 1811. Voor de registers van de Burgerlijke Stand gelden de volgende beperkingen: * Geboorteakten zijn openbaar na 100 jaar * Huwelijksakten en bijlagen zijn openbaar na 75 jaar * Overlijdensakten zijn openbaar na 50 jaar | Burgerlijke Stand Diessen, 1811-1940 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 905 |
| Betreft het 14 daags nieuws- en advertenieblad Deusone voor Diessen, Baarschot en Haghorst. Jaargang 1 (1969-1970) alsmede nr. 1 van jaargang 2 ontbreken. | Collectie documentatie Diessen, 1970-1996 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 1044 |
| Betreft knipsels, kranten en documenten | Plaatsingslijst documentatie Diessen, 20e eeuw | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 1103 |
| Hinderwetvergunningen Diessen, 1915-1996 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 1427 | |
| R.K. Parochie St. Willibrord Diessen, 1854-1961 | Inventaris (pdf) | Archiefpagina bij RAT | 1569 |
Nationaal Archief
Het Nationaal Archief is de grootste archiefinstelling in Nederland. Het is gevestigd aan de Prins Willem-Alexanderhof nr. 20, 2595 BE in Den Haag (070-3315400). Vooral de rijksoverheid maakt gebruik van dit archief. Men is ook voortdurend bezig om de oorlogsarchieven toegankelijk te maken. Onder het ‘Beheer en bestuur der Generaliteitslanden’ vind je de oudste Verpondingsboeken van Hilvarenbeek en Diessen.
| Titel |
|---|
| 1662 – Verponding Diessen – Nationaal Archief 2138A |