Kroniek van het oude gehuchtpleintje de Beerten tot 1800
Jan Marcelis Willem Broeders was in 1491 gegoed in die Beerten. De Raad van Brabant in Brussel wees in 1515 vonnis in een gerecht over het gebruik van de ‘gemeynt’ Dyptryt, uitgegeven door de hertog van Brabant aan de bewoners van de parochie van Hilvarenbeek, gelegen tussen de bruggen en het dorp Diessen en het gehucht de Beerten. Pauwels Meijs huurde in 1522 huis en hof aan de Berthen. De priester Heer Henric Scoemaker bezat in 1524 huis en hof aan de Berthen. Adriaen Wijten van de universiteit van Leuven verhuurde in 1530 een huis met hof aan de Berthen. Dirken Aert Voss die Cleermaker kocht in 1533 een huis aan die Beerthen. De kleermaker Dirck Aert Bos verkocht in 1533 een huis met hof aan de Berthen. De pastoor en kanunnik Peter Symonis bezat in 1560 huis en hof aan de Berthen aan de ‘Blommekensstraet’. Steven Jan Stevens kocht in 1566 huis en erf aan de Beerthen aan de ‘Bloemkensstraet’. Henrick Royman van Roevaart alias de Screynwercker overleed in maart 1575 aan de Berthen. De Jonkvrouwe Helena de Baronaige bezat in 1580 een beemd aan de Beerthen. In 1584 was Jan Jan Bruers alias Otten voerman aan de Beerten.
De ‘Pastoirs Hofstad’ aan de Beerten van Laureyse van Waelre werd in 1593 gekocht van de twee kinderen van de dochter van de pastoor van Lage Mierde. Laureys van Waalre kocht in 1593 een hofstad met huysken metten steen daarop staende aan de Berthen geheten het ‘Pastoris Hoefken’. In 1596 was er een geschil tussen de buren Willem Jan Bruers en Dirck Aert van Dun over beplanting van het ‘voorhuis’ aan de Berthen. De Heer Peter Bruynincx, rector van het St. Aechtenaltaar, bezat in 1602 een huis aan de Berthen. De koster, schoolmeester en notaris Niclaes Nouwen werd op 30 oktober 1604 geboren in de Beerten als zoon van de timmerman Andries Nouwen. In 1667 vond er een schouwvoering plaats van de Meulen tot het Straatje aan het Hooch Loo, het ene tot de Beerte en het andere tot de Vijf Eyck. Mr. Gerrit Verhoeven liet een vervallen huis aan de Beerten na groot 5 loopse. Wouter van Rooy bezat in 1681 huis en erf aan de Beerten west en noord een ‘Gemeyn Akkerstraatje’. De Tafel van de Heilige Geest met de rentmeester Christoffel Dawans, bezat in 1690 land aan de Beerten. Francois Fabri erfde in 1695 een huis met hof aan de Beerten groot 9 loopse zuid de Gemene Straat. Het Dorpsbestuur liet in 1699 Peter Otten de brug bij de Beerten repareren. Het Dorpsbestuur liet in 1702 de brug op de Beerten opnieuw opmaken. De kinderen van Peter Pellen verhuurden in 1714 een huis en hof met een brouwerij aan Jan Pellen aan de Beerten.
Francis van Eynthoven leverde in juli 1720 een zwaar gevecht bij de hoefsmid Cornelis van Hoof aan de Beerten. De brug aan de Beerten werd in april 1728 weer gerepareerd. Het huis van de smid Cornelis van Hoof op de Beerten was in 1729 vervallen. Hendrik Walschots maakte in 1731 twee ‘verrekens’ (=bruggen) op de Beerten. Cornelis Otten vererfde in 1731 het land de ‘Dommejaenen’ aan de Beerten groot 7½ loopse. Op 5 juli 1734 werd de vrouw van de smid Cornelis van Hoof aan de Beerten door een op hol geslagen paard met kar dood gereden. Cornelis Leemans maakte in 1739 een ‘vercken’ op de Beerten. Francis van Rooy raapte ‘schitten en toorten’ op 13 augustus 1746 op de Gemene Herbaan door de Beerten en hij werd daarom flink toegetakeld door Jan Peeters van Heesch. Elisabeth Cornelis Moonen erfde in 1750 de stede aan de Beerten, die op 13 juli 1774 door blikseminslag geheel afbrandde. Jenneke de Hond, de weduwe van Jan Biemans en de kinderen Biemans droegen in 1773 huis, erf, hof en aanstede aan de Beerten groot 10 loopse en het ‘Goorveld’ aan de Stroom over aan de Heilige Geestarmen van Hilvarenbeek. Arnoldus van Heesch kocht in 1774 een gedeelte in een ‘afgebrande huisplaats’ aan de Beerten. Jan Peter van Heesch verkocht huis, stal en schuur huis met aanstede aan de Beerten. Het aangelag aan de Beerten van Cornelis van Agt in 1785. Belijding van een turfschop in juli 1793 door Jan Wouter van Rooy op ’t Voorhoofd aan de Beerten gebouwd. Blijkbaar woonden er vroeger veel geschoolden en ook veel ‘werklieden’ aan de Beerten. Maar is dat nu ook niet zo met de bekwame aanvoerders van … HOI Werkt?
